پرش به محتوا

رستم، شهرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


واقع در نواحی شمال غربی [[فارس، استان|استان فارس]]، به مرکزیت [[مصیری|شهر مصیری]]. بنابر مصوبۀ دولت در تاریخ 7 فروردین 1387ش، ضمن تغییراتی داخلی در بخش رستمِ [[ممسنی، شهرستان|شهرستان ممسنی]]، این بخش از شهرستان ممسنی جدا شده و به شهرستان مستقلی ارتقاء یافته است. نام این شهرستان از یکی از طوایفِ اصلیِ ایل [[ممسنی، طایفه|لر ممسنی]] (از شاخه‌های اصلی لر بزرگ)، رستم، گرفته شده است. منطقۀ ممسنی از پیش از ورود و قدرت گرفتن طوایف آریایی، جزو قلمرو [[عیلام، تمدن|عیلامی‌ها]] و مجاور مرکز قدرت آنها ([[انشان]]/انزان) بوده است. در دوره‌های تاریخی بعد و پس از قدرت‌یابی [[کوروش کبیر]] و پدرانش، این منطقه همچنان مجاور تختگاه پادشاهان [[هخامنشیان|هخامنشی]] بود. در دورۀ [[ساسانیان]] این نواحی همچنان اهمیت استراتژیک خود را حفظ کرد. از اواخر دورۀ ساسانی تا دورۀ [[صفویه]]، ممسنی جزو قلمرو امیران محلی، به نام شولان یا [[شول|شول‌]]<nowiki/>ها بود. از همین‌رو این مناطق در متون اسلامی متقدم، [[شولستان]] ذکر شده است. در فاصلۀ بین ۵۵۰ـ۸۲۷ق، [[لر بزرگ|اتابکان لر بزرگ]] یا هزاراسپیان که آنها نیز از امیران محلی بودند، بر بخش‌های اصلی شولستان حکومت می‌کردند. در تمام این مدت فرمانروایان محلی، باج‌گزار حکومت‌های مرکزی یا بزرگ‌تر ایران بودند. عناوین شول و شولستان تا انقراض صفویه باقی بود، اما به‌تدریج از میان رفت و نام ممسنی جای آن را گرفت. نام طایفۀ رستم برای نخستین‌بار در متن فرمانی از [[طهماسب صفوی اول|شاه طهماسب صفوی]] آمده است. در این فرمان، به سکونت طایفه‌های جاوید، بکش و رستم در شولستان اشاره شده است. از این دوره به بعد در هریک از سرزمین‌های طوایف لر ممسنی کلانتران محلی، تحت نظر حکومت مرکزی، حکم می‌راندند. طایفۀ رستم طی تاریخ چند صدسال اخیر مدام با حکومت مرکزی و طوایف دیگر (خاصه قشقایی‌ها) در جنگ و مناقشه بودند. در تقسیمات کشوری معاصر ایران تا تاریخی که در آغاز مقاله ذکر شد، روستاهای سکونتگاه طایفۀ رستم از توابع شهرستان ممسنی بوده است.     
واقع در نواحی شمال غربی [[فارس، استان|استان فارس]]، به مرکزیت [[مصیری|شهر مصیری]]. بنابر مصوبۀ دولت در تاریخ 7 فروردین 1387ش، ضمن تغییراتی داخلی در بخش رستمِ [[ممسنی، شهرستان|شهرستان ممسنی]]، این بخش از شهرستان ممسنی جدا شده و به شهرستان مستقلی ارتقاء یافته است. نام این شهرستان از یکی از طوایفِ اصلیِ ایل [[ممسنی، طایفه|لر ممسنی]] (از شاخه‌های اصلی لر بزرگ)، رستم، گرفته شده است. منطقۀ ممسنی از پیش از ورود و قدرت گرفتن طوایف آریایی، جزو قلمرو [[عیلام، تمدن|عیلامی‌ها]] و مجاور مرکز قدرت آنها ([[انشان]]/انزان) بوده است. در دوره‌های تاریخی بعد و پس از قدرت‌یابی [[کوروش کبیر]] و پدرانش، این منطقه همچنان مجاور تختگاه پادشاهان [[هخامنشیان|هخامنشی]] بود. در دورۀ [[ساسانیان]] این نواحی همچنان اهمیت استراتژیک خود را حفظ کرد. از اواخر دورۀ ساسانی تا دورۀ [[صفویه]]، ممسنی جزو قلمرو امیران محلی، به نام شولان یا [[شول|شول‌]]<nowiki/>ها بود. از همین‌رو این مناطق در متون اسلامی متقدم، [[شولستان]] ذکر شده است. در فاصلۀ بین ۵۵۰ـ۸۲۷ق، [[لر بزرگ|اتابکان لر بزرگ]] یا هزاراسپیان که آنها نیز از امیران محلی بودند، بر بخش‌های اصلی شولستان حکومت می‌کردند. در تمام این مدت فرمانروایان محلی، باج‌گزار حکومت‌های مرکزی یا بزرگ‌تر ایران بودند. عناوین شول و شولستان تا انقراض صفویه باقی بود، اما به‌تدریج از میان رفت و نام ممسنی جای آن را گرفت. نام طایفۀ رستم برای نخستین‌بار در متن فرمانی از [[طهماسب صفوی اول|شاه طهماسب صفوی]] آمده است. در این فرمان، به سکونت طایفه‌های جاوید، بکش و رستم در شولستان اشاره شده است. از این دوره به بعد در هریک از سرزمین‌های طوایف لر ممسنی کلانتران محلی، تحت نظر حکومت مرکزی، حکم می‌راندند. طایفۀ رستم طی تاریخ چند صدسال اخیر مدام با حکومت مرکزی و طوایف دیگر (خاصه قشقایی‌ها) در جنگ و مناقشه بودند. در تقسیمات کشوری معاصر ایران تا تاریخی که در آغاز مقاله ذکر شد، روستاهای سکونتگاه طایفۀ رستم از توابع شهرستان ممسنی بوده است.     
شهرستان رستم متشکل است از 2 بخش، 4 دهستان (با بیش از 180 روستای مسکونی) و 2 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستان‌های رستمِ یک و رستمِ دو، به مرکزیت شهر مصیری)، و بخش سورنا<ref>Sorna</ref> (مشتمل بر دهستان‌های رستمِ سه و پشتکوهِ رستم، به مرکزیت شهر کوپن<ref>Kupon</ref>). روستاهای مصیری و کوپن به ترتیب در سال‌های 1387 و 1391ش به شهر ارتقاء یافته‌اند. براساس سرشماری سراسری سال 1395ش جمعیت شهرستان رستم 44,386نفر است؛ طبق اطلاعات مرکز آمار ایران و براساس سرشماری سال 1395ش، حدود 27درصد این مقدار شهرنشین و حدود 73درصد روستانشین و عشایر بوده‌اند. شهرستان رستم در نیمۀ جنوبی از شرق تا غرب با [[ممسنی، شهرستان|شهرستان ممسنی]]، در نواحی غربی و شمال غربیِ نیمۀ شمالی با [[بویراحمد|شهرستان بویراحمد]] (در [[کهگیلویه و بویراحمد، استان|استان کهگیلویه و بویراحمد]])، در شمال با [[چرام، شهرستان|شهرستان چرام]] (در استان کهگیلویه و بویراحمد)، و در نواحی غرب نیمۀ شمالی با [[باشت، شهرستان|شهرستان باشت]] (در استان کهگیلویه و بویراحمد) محدود شده است.     


----
----
moderation، Moderators، سرویراستار، ویراستار
۵۱٬۸۶۷

ویرایش