ابراهیم اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
ابراهیم اصفهانی ( - متوفی 989ق) | ابراهیم اصفهانی ( - متوفی 989ق) | ||
(میرزا ظهیرالدین ابراهیم اصفهانی) شاعر، فرهنگ‌نویس، ادیب و خوش‌نویس دوره‌ی صفوی. از زمان تولدش اطلاعی در دست نیست. پدرش، میرزا شاه حسین، وزیر [[اسماعیل صفوی اول|شاه اسماعیل اول صفوی]] بود. وی و برادرش (میرزا اسماعیل) پس از | (میرزا ظهیرالدین ابراهیم اصفهانی) شاعر، فرهنگ‌نویس، ادیب و خوش‌نویس دوره‌ی صفوی. از زمان تولدش اطلاعی در دست نیست. پدرش، میرزا شاه حسین، وزیر [[اسماعیل صفوی اول|شاه اسماعیل اول صفوی]] بود. وی و برادرش (میرزا اسماعیل) پس از کشته‌شدن پدرشان مدتی در [[اصفهان، شهر|اصفهان]] به سختی روزگار می‌گذراندند تا این‌که میرزا ابراهیم اصفهان را ترک کرد و رهسپار [[قزوین، شهر|قزوین]] شد. وی در ابتدای ورود به قزوین ظاهراً با پریشانی و تنگدستی روزگار می‌گذراند اما طبع ظریف، شعردوستی و شعرشناسی‌اش سبب شد که در اندک زمانی مورد عنایت و توجه اکابر و امرا قرار گیرد. | ||
میرزا ابراهیم در زمان سلطنت [[محمد خدابنده صفوی (۹۳۸ـ۱۰۰۳ق)|ابوالموید سلطان محمد خدابنده]] در قزوین درگذشت، ولی [[اوحدی بلیانی، محمد (اصفهان ۹۷۳ـ پس از ۱۰۴۲ق)|اوحدی بلیانی]] وفات او را در اصفهان و در عهد سلطنت [[طهماسب صفوی اول|شاه | میرزا ابراهیم در زمان سلطنت [[محمد خدابنده صفوی (۹۳۸ـ۱۰۰۳ق)|ابوالموید سلطان محمد خدابنده]] در قزوین درگذشت، ولی [[اوحدی بلیانی، محمد (اصفهان ۹۷۳ـ پس از ۱۰۴۲ق)|اوحدی بلیانی]] وفات او را در اصفهان و در عهد سلطنت [[طهماسب صفوی اول|شاه طهماسب]] می‌دانند. ابراهیم مردی وارسته و بلندنظر بود و در خوش‌نویسی با گرایش به روش [[میرعماد|میر]] در [[نستعلیق، خط|نستعلیق]] شهرت تمام داشت و همچنین مؤلف فرهنگ میرزا ابراهیم (فرهنگ جهانگشای) است که تألیف آن را به سال ۹۸۶ق به پایان برده است. | ||
میرزا ابراهیم، اشعار بسیاری را از شعرای | میرزا ابراهیم، اشعار بسیاری را از شعرای متعدد به عنوان شواهد لغوی در این فرهنگ آورده و بیشترین ابیات، از [[فردوسی]]، [[انوری ابیوردی، محمد بن علی ( ـ بلخ پس از ۵۸۲ق)|انوری]]، [[ظهیر فاریابی، طاهر ( ـ تبریز ۵۹۸ق)|ظهیر فاریابی]] و [[کمال الدین اسماعیل اصفهانی|کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی]] است. در تدوین واژه‌نامه از شیوه کسانی چون [[هندوشاه نخجوانی ( ـ۷۳۰ق)|محمد بن هندوشاه نخجوانی]] (مؤلّف [[صحاح الفرس|صحاح‌الفرس]]) استفاده شده است و این فرهنگ از منابع مورد استفاده‌ی فرهنگ‌های بعدی مانند [[مجمع الفرس|مجمع‌الفرس سروری]]، [[فرهنگ جهانگیری]]، [[برهان قاطع]] و [[غیاث اللغات|غیاث‌اللغات]] بوده است. | ||
<br /> | <br /> | ||
<br /> | <br /> | ||
نسخهٔ ۲۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۱۴
ابراهیم اصفهانی ( - متوفی 989ق)
(میرزا ظهیرالدین ابراهیم اصفهانی) شاعر، فرهنگ‌نویس، ادیب و خوش‌نویس دوره‌ی صفوی. از زمان تولدش اطلاعی در دست نیست. پدرش، میرزا شاه حسین، وزیر شاه اسماعیل اول صفوی بود. وی و برادرش (میرزا اسماعیل) پس از کشته‌شدن پدرشان مدتی در اصفهان به سختی روزگار می‌گذراندند تا این‌که میرزا ابراهیم اصفهان را ترک کرد و رهسپار قزوین شد. وی در ابتدای ورود به قزوین ظاهراً با پریشانی و تنگدستی روزگار می‌گذراند اما طبع ظریف، شعردوستی و شعرشناسی‌اش سبب شد که در اندک زمانی مورد عنایت و توجه اکابر و امرا قرار گیرد.
میرزا ابراهیم در زمان سلطنت ابوالموید سلطان محمد خدابنده در قزوین درگذشت، ولی اوحدی بلیانی وفات او را در اصفهان و در عهد سلطنت شاه طهماسب می‌دانند. ابراهیم مردی وارسته و بلندنظر بود و در خوش‌نویسی با گرایش به روش میر در نستعلیق شهرت تمام داشت و همچنین مؤلف فرهنگ میرزا ابراهیم (فرهنگ جهانگشای) است که تألیف آن را به سال ۹۸۶ق به پایان برده است.
میرزا ابراهیم، اشعار بسیاری را از شعرای متعدد به عنوان شواهد لغوی در این فرهنگ آورده و بیشترین ابیات، از فردوسی، انوری، ظهیر فاریابی و کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی است. در تدوین واژه‌نامه از شیوه کسانی چون محمد بن هندوشاه نخجوانی (مؤلّف صحاح‌الفرس) استفاده شده است و این فرهنگ از منابع مورد استفاده‌ی فرهنگ‌های بعدی مانند مجمع‌الفرس سروری، فرهنگ جهانگیری، برهان قاطع و غیاث‌اللغات بوده است.
- تاریخ عالم آرای عباسی، اسکندربیگ ترکمان، تهران، 1350ش.
- روزنامه‌ی ایران، شماره‌ی 4738: پنج‌شنبه 12 اسفند 1389.