کیخسرو پورناظری
کیخسرو پورناظری (کرمانشاه 7 خرداد 1323ش- )
| کیخسرو پورناظری | |
|---|---|
| زادروز |
کرمانشاه 7 خرداد 1323ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | موسیقی- دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران |
| شغل و تخصص اصلی | آهنگساز و نوازنده |
| آثار | آهنگسازی آلبوم‌های صدای سخن عشق (با صدای شهرام ناظری)، مهتاب رو (با صدای شهرام ناظری)، حیرانی (با صدای شهرام ناظری) و پنهان چو دل (با صدای حمیدرضا نوربخش) |
| گروه مقاله | موسیقی |
| خویشاوندان سرشناس | سهراب و تهمورث پورناظری (فرزندان) |
| جوایز و افتخارات | |
آهنگساز و نوازندۀ موسیقی سنتی و محلی ایرانی. هنرآموختۀ رشتۀ موسیقی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. پورناظری با تشکیل گروه «تنبور شمس» در سال 1359 حرکت تازه‌ای را در گروه‌نوازی موسیقی تنبور و رونق دادن به این ساز به راه انداخت. کما این که وی را نخستین فردی به شمار می‌آورند که ساز تنبور را از گوشه‌های خانقاه و محافل شخصی به سطح نمایش عمومی آورد. شناخت پورناظری از ساز تنبور و آشنایی زیادش با موسیقی مناطق کردنشین ایران و خاصه موسیقی خانقاهی آن نقاط و علاوه بر آن استفادۀ ظریف و متناسب از ساز دف در ساختار گروه، فضایی را فراهم آورد تا نگاه به گروه‌نوازی تنبور متفاوت و درخوری پیدا کند و بعدها گروه‌های دیگری هم به تاسی از او به این کار روی بیاورند.
پدرش، حاجی‌خان، از شاگردان علینقی وزیری و درویش‌خان و مادرش، پورانداخت سرحددار، مؤسس نخستین دبیرستان ملی دختران و اولین زن دیپلمه در کرمانشاه بود. کیخسرو از خردسالی تحت آموزش پدر ضمن یادگیری نواختن تار، کتاب‌های هنرستان موسیقی، آثار وزیری و ردیف موسیقی سنتی ایران را هم خواند و فراگرفت. پس از اتمام دورۀ متوسطه، در رشتۀ مهندسی راه و ساختمان به تحصیل پرداخت، ولی با رها کردن آن در سال سوم، به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت و به تحصیل در رشتۀ موسیقی پرداخت. در سال ۱۳۵۱ به عنوان کارشناس موسیقی در وزارت فرهنگ و هنر وقت به گردآوری و بازسازی نغمه‌های موسیقی کردی و سنتی پرداخت و سرپرستی ارکستر کردی و سنتی آن مرکز را هم تا سال ۱۳۵۷ به عهده گرفت. در همین دوره با تمرکز بر روی موسیقی خانقاهی و محلی کردها نواختن ساز تنبور را هم فراگرفت و همچنان که ذکر شد در سال 1359 گروه تنبور شمس را تشکیل داد.
پورناظری پس از تشکیل گروه تنبور شمس که در اوائل برخی نوازندگان برجستۀ موسیقی خانقاهی، چون خلیل عالی‌نژاد و علی‌اکبر مرادی، هم با او همراهی کردند و بعدتر، طی دهۀ 1360 و نیمۀ اول دهۀ بعد، با همکاری و همراهی خوانندگانی چون جلال‌الدین محمدیان و خاصه شهرام ناظری با گروهش، چندین کنسرت برگزار کرد. حاصل همکاری شهرام ناظری با آنها سه آلبوم موسیقی بود. از این میان، به صورت چشمگیری، تعدادی از آهنگ‌های آلبوم مهتاب رو که بر روی شعرهای مولانا ساخته شده‌اند، پس از انتشار مقبولیت زیادی پیدا کردند. پورناظری از اواسط دهۀ 1370 تا پیش از میانۀ دهۀ بعد با همکاری دو فرزندش، سهراب و تهمورث، کنسرت‌های پرشماری را در ایران و نقاط مختلف جهان برگزار کرده است. همچنین گروه تنبور شمس (به سرپرستی او) طی نیمۀ دوم دهۀ 1390 ضمن همکاری با همایون شجریان چندین کنسرت در ایران و خارج از کشور برگزار کرده است. در این کنسرت‌های اخیر جز همراهی سهراب و تهمورث پورناظری، نوازندگان کمی همایون شجریان را همراهی کرده‌اند. کیخسرو پورناظری هم‌اکنون مدیریت «آکادمی موسیقی پورناظری» را در تهران برعهده دارد و عمدۀ فعالیت وی بر روی آموزش تار و تنبور متمرکز است.
برخی از آلبوم‌ها
- نجوا (آهنگساز: حسن یوسف‌زمانی؛ نوازندۀ تار: کیخسرو پورناظری)
- صدای سخن عشق (آهنگساز و سرپرست گروه/ همراهی گروه تنبور شمس با صدای شهرام ناظری)
- مهتاب رو (آهنگساز و سرپرست گروه/ همراهی گروه تنبور شمس با صدای شهرام ناظری)
- حیرانی (آهنگساز و سرپرست گروه/ همراهی گروه تنبور شمس با صدای شهرام ناظری)
- پنهان چو دل (آهنگساز/ خواننده: حمیدرضا نوربخش)
- افسانۀ تنبور (آهنگساز/ خواننده: بیژن کامکار)
- مستان سلامت می‌کنند (آهنگساز/ خواننده: بیژن کامکار)
- کنسرت گروه شمس (سال جهانی بزرگداشت مولانا- خواننده: فرشاد جمالی)
- بر سماع تنبور (آهنگساز/ خواننده: علیرضا قربانی)