پرش به محتوا

محمدرضا شجریان (خواننده): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۹: خط ۳۹:
از محمدرضا شجریان آثار بسیاری مربوط به کنسرت‌های رسمی و غیررسمی و اجراهای خصوصی (بالغ بر ۳۰۰ اجرا)، جشن‌ها و جشنواره‌ها که منتشر نشده‌اند برجای مانده، به‌علاوۀ همکاری با [[علیزاده، حسین (تهران ۱۳۳۰ش )|حسین علیزاده]] در اجرای تصانیف و آوازهای فیلم سینمایی [[دلشدگان (فیلم)|دلشدگان]] ([[حاتمی، علی (تهران ۱۳۲۳ـ۱۳۷۵ش)|علی حاتمی]]- 1370) و همچنین ''زمستان است'' (رفیع پیتز- 1384)، نیز اجرای نغمه‌های آیینی و تلاوت قرآن و همچنین دعای معروف ربنای وی. علاوه بر این‌همه، آثار پرشماری نیز که در سال‌های پیش از انقلاب ضمن همکاری با رادیو در برنامه‌های مختلف گل‌ها اجرا کرده پس از انقلاب اسلامی منتشر نشده‌اند (حدود ۹۰ برنامه).     
از محمدرضا شجریان آثار بسیاری مربوط به کنسرت‌های رسمی و غیررسمی و اجراهای خصوصی (بالغ بر ۳۰۰ اجرا)، جشن‌ها و جشنواره‌ها که منتشر نشده‌اند برجای مانده، به‌علاوۀ همکاری با [[علیزاده، حسین (تهران ۱۳۳۰ش )|حسین علیزاده]] در اجرای تصانیف و آوازهای فیلم سینمایی [[دلشدگان (فیلم)|دلشدگان]] ([[حاتمی، علی (تهران ۱۳۲۳ـ۱۳۷۵ش)|علی حاتمی]]- 1370) و همچنین ''زمستان است'' (رفیع پیتز- 1384)، نیز اجرای نغمه‌های آیینی و تلاوت قرآن و همچنین دعای معروف ربنای وی. علاوه بر این‌همه، آثار پرشماری نیز که در سال‌های پیش از انقلاب ضمن همکاری با رادیو در برنامه‌های مختلف گل‌ها اجرا کرده پس از انقلاب اسلامی منتشر نشده‌اند (حدود ۹۰ برنامه).     


پربارترین دوره‌های فعالیت محمدرضا شجریان مربوط می‌شود به دورۀ سی ساله‌ای از اواخر دهۀ 1۳۵0 تا میانه‌های دهۀ 1380 که حاصلش کنسرت‌ها و آلبوم‌های ارزشمندی با همکاری آهنگسازان و نوازندگان برجسته‌ای چون حسین علیزاده، [[پیرنیاکان، داریوش (آذربایجان شرقی ۱۳۳۵ش)|داریوش پیرنیاکان]]، [[کلهر، کیهان (تهران ۱۳۴۲ش)|کیهان کلهر]]، [[پایور، فرامرز (تهران ۱۳۱۱ش ـ ۱۳۸۸)|فرامرز پایور]] و خاصه [[لطفی، محمدرضا (گرگان ۱۳۲۵ـ۱۳۹۳ش)|محمدرضا لطفی]] و [[مشکاتیان، پرویز|پرویز مشکاتیان]] بوده است. علاوه بر این جمله شجریان طی سال‌های حیاتش با بیشتر نوازندگان و آهنگسازان ممتاز هم‌دوره‌اش همکاری داشته. همچنین وی در طول دورۀ فعالیتش جز خواندن اشعار شاعران کلاسیک (از جمله [[مولوی، جلال الدین محمد (بلخ ۶۰۴ـ قونیه ۶۷۲ق)|مولوی]]، [[سعدی، مصلح الدین (شیراز ح ۶۰۶ـ ح ۶۹۱ق)|سعدی]]، [[حافظ، شمس الدین محمد ( ـ شیراز ۷۹۲/۷۹۱ق)|حافظ]]، [[عطار، فریدالدین محمد (کدکن ۵۴۰ـ نیشابور ح ۶۱۸ق)|عطار]]، [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی (کرمان ۶۸۹ـ شیراز ۷۵۳ق)|خواجو]]، [[خیام، عمر بن ابراهیم (نیشابور ۴۳۹ـ۵۲۶ق)|خیام]] و [[باباطاهر همدانی|باباطاهر]])، ضمن دوستی نزدیک با کسانی چون [[امیرهوشنگ ابتهاج|سایه]]، [[مشیری، فریدون (تهران ۱۳۰۵ـ همان جا ۱۳۷۹ش)|فریدون مشیری]]، [[کسرایی ، سیاوش (اصفهان ۱۳۰۵ـ وین ۱۳۷۴ش)|سیاوش کسرایی]]، [[شفیعی کدکنی، محمدرضا (کدکن ۱۳۱۸ش)|محمدرضا شفیعی کدکنی]] و [[اخوان ثالث، مهدی (مشهد ۱۳۰۷ـ تهران ۱۳۶۹ش)|مهدی اخوان ثالث]]، اشعاری از آنان و [[نیما یوشیج|نیما]] و دیگر شاعران نوپرداز را عمدتا به صورت تصنیف اجرا کرده است.       
پربارترین دوره‌های فعالیت محمدرضا شجریان مربوط می‌شود به دورۀ سی ساله‌ای از اواخر دهۀ 1۳۵0 تا میانه‌های دهۀ 1380 که حاصلش کنسرت‌ها و آلبوم‌های ارزشمندی با همکاری آهنگسازان و نوازندگان برجسته‌ای چون حسین علیزاده، [[پیرنیاکان، داریوش (آذربایجان شرقی ۱۳۳۵ش)|داریوش پیرنیاکان]]، [[کلهر، کیهان (تهران ۱۳۴۲ش)|کیهان کلهر]]، [[پایور، فرامرز (تهران ۱۳۱۱ش ـ ۱۳۸۸)|فرامرز پایور]] و خاصه [[لطفی، محمدرضا (گرگان ۱۳۲۵ـ۱۳۹۳ش)|محمدرضا لطفی]] و [[مشکاتیان، پرویز|پرویز مشکاتیان]] بوده است. علاوه بر این جمله شجریان طی سال‌های حیاتش با بیشتر نوازندگان و آهنگسازان ممتاز هم‌دوره‌اش همکاری داشته. همچنین وی در طول دورۀ فعالیتش جز خواندن اشعار شاعران کلاسیک (از جمله [[مولوی، جلال الدین محمد (بلخ ۶۰۴ـ قونیه ۶۷۲ق)|مولوی]]، [[سعدی، مصلح الدین (شیراز ح ۶۰۶ـ ح ۶۹۱ق)|سعدی]]، [[حافظ، شمس الدین محمد ( ـ شیراز ۷۹۲/۷۹۱ق)|حافظ]]، [[عطار، فریدالدین محمد (کدکن ۵۴۰ـ نیشابور ح ۶۱۸ق)|عطار]]، [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی (کرمان ۶۸۹ـ شیراز ۷۵۳ق)|خواجو]]، [[خیام، عمر بن ابراهیم (نیشابور ۴۳۹ـ۵۲۶ق)|خیام]] و [[باباطاهر همدانی|باباطاهر]])، ضمن دوستی نزدیک با کسانی چون [[ابتهاج، امیرهوشنگ|سایه]]، [[مشیری، فریدون (تهران ۱۳۰۵ـ همان جا ۱۳۷۹ش)|فریدون مشیری]]، [[کسرایی ، سیاوش (اصفهان ۱۳۰۵ـ وین ۱۳۷۴ش)|سیاوش کسرایی]]، [[شفیعی کدکنی، محمدرضا (کدکن ۱۳۱۸ش)|محمدرضا شفیعی کدکنی]] و [[اخوان ثالث، مهدی (مشهد ۱۳۰۷ـ تهران ۱۳۶۹ش)|مهدی اخوان ثالث]]، اشعاری از آنان و [[نیما یوشیج|نیما]] و دیگر شاعران نوپرداز را عمدتا به صورت تصنیف اجرا کرده است.       


موسیقی‌دانان و کارشناسان موسیقی اصیل ایرانی لحن آوازی شجریان را تلفیقی از سبک‌های مختلف اساتید بزرگ آواز و موسیقی ایرانی چون [[اصفهانی، سیدعبدالرحیم (اصفهان ۱۲۴۰ـ ۱۳۱۹ش)|سیدرحیم]]، [[طاهرزاده، حسین (اصفهان ۱۲۶۱ـ تهران ۱۳۳۴ش)|طاهرزاده]]، [[ظلی، رضاقلی میرزا (۱۲۸۵ـ تهران ۱۳۲۴ش)|ظلی]]، [[بنان، غلامحسین (انگرود ۱۲۹۰ـ تهران ۱۳۶۴ش)|بنان]]، [[تاج اصفهانی، جلال (اصفهان ۱۲۷۵ـ۱۳۶۰ش)|تاج]] و [[صبا، ابوالحسن (تهران ۱۲۸۲ـ۱۳۳۶ش)|صبا]] می‌دانند. وی جز اساتیدی که پیش‌تر ذکر شد، از محضر بزرگانی چون [[دوامی، عبدالله (تفرش ۱۲۷۰ـ تهران ۱۳۵۹ش)|دوامی]] و [[عبادی، احمد (تهران ۱۲۸۵ـ۱۳۷۱ش)|عبادی]] و [[بهاری، علی اصغر (تهران ۱۲۸۶ـ ۱۳۷۶ش)|اصغر بهاری]] نیز بهره گرفته بود و به واسطۀ آن‌ها مجموعه‌ای از روایت‌های مختلف اساتید گذشته از ردیف را اندوخته داشت. شجریان اگرچه در هردوشکل آواز و تصنیف‌خوانی مهارت کاملی داشت، اما عمدۀ اهمیت او را باید در رونق بخشیدن یا زنده نگه داشتن روایت‌های گوناگون قدما از آوازخوانی دید. کما این‌که جز تعداد نسبتاً اندکی تصنیف شاخص، کمتر می‌توان اثر درخوری از او را در این گونه (در قیاس با حجم زیاد آوازهای چشم‌گیرش) نشان داد.       
موسیقی‌دانان و کارشناسان موسیقی اصیل ایرانی لحن آوازی شجریان را تلفیقی از سبک‌های مختلف اساتید بزرگ آواز و موسیقی ایرانی چون [[اصفهانی، سیدعبدالرحیم (اصفهان ۱۲۴۰ـ ۱۳۱۹ش)|سیدرحیم]]، [[طاهرزاده، حسین (اصفهان ۱۲۶۱ـ تهران ۱۳۳۴ش)|طاهرزاده]]، [[ظلی، رضاقلی میرزا (۱۲۸۵ـ تهران ۱۳۲۴ش)|ظلی]]، [[بنان، غلامحسین (انگرود ۱۲۹۰ـ تهران ۱۳۶۴ش)|بنان]]، [[تاج اصفهانی، جلال (اصفهان ۱۲۷۵ـ۱۳۶۰ش)|تاج]] و [[صبا، ابوالحسن (تهران ۱۲۸۲ـ۱۳۳۶ش)|صبا]] می‌دانند. وی جز اساتیدی که پیش‌تر ذکر شد، از محضر بزرگانی چون [[دوامی، عبدالله (تفرش ۱۲۷۰ـ تهران ۱۳۵۹ش)|دوامی]] و [[عبادی، احمد (تهران ۱۲۸۵ـ۱۳۷۱ش)|عبادی]] و [[بهاری، علی اصغر (تهران ۱۲۸۶ـ ۱۳۷۶ش)|اصغر بهاری]] نیز بهره گرفته بود و به واسطۀ آن‌ها مجموعه‌ای از روایت‌های مختلف اساتید گذشته از ردیف را اندوخته داشت. شجریان اگرچه در هردوشکل آواز و تصنیف‌خوانی مهارت کاملی داشت، اما عمدۀ اهمیت او را باید در رونق بخشیدن یا زنده نگه داشتن روایت‌های گوناگون قدما از آوازخوانی دید. کما این‌که جز تعداد نسبتاً اندکی تصنیف شاخص، کمتر می‌توان اثر درخوری از او را در این گونه (در قیاس با حجم زیاد آوازهای چشم‌گیرش) نشان داد.       
۴۵٬۹۱۲

ویرایش