زاهدی، فضل الله (همدان ۱۲۷۲ـ ژنو ۱۳۴۲ش): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


زاهِدی‌، فضل‌الله (همدان ۱۲۷۲ـ ژنو ۱۳۴۲ش)<br>
زاهِدی‌، فضل‌الله (همدان ۱۲۷۲ـ ژنو ۱۳۴۲ش)<br>{{جعبه زندگینامه
[[پرونده: 23015600-1.jpg | بندانگشتی|زاهِدي‌، فضل‌الله]][[پرونده: 23015600-2.jpg | بندانگشتی|زاهِدي‌، فضل‌الله]]{{جعبه زندگینامه
|عنوان = فضل الله زاهدی  
|عنوان = فضل الله زاهدی  
|نام =
|نام =
خط ۲۸: خط ۲۷:
|پست تخصصی =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
|باشگاه =
}}<p>سیاسـتمدار‌ و نظامـی‌ دورۀ‌ پهلــوی‌. در جوانــی‌ وارد ارتش‌ شد و در ۱۲۹۳ش با درجۀ‌ ستوان‌ سومی‌ در تیپ‌ همدان‌ مشغول‌ به‌کار گردید. رشادت‌های‌ او در جنگ‌ با جنگلیان‌، سبب‌ توجه‌ رضاخان‌ به‌ او شد و در ۱۳۰۰ش درجۀ‌ سرتیپی‌ گرفت. در ۱۳۰۱ش در سرکوبی‌ سمیتقو شرکت‌ کرد. در ۱۳۰۳ش همراهِ‌ رضاخان‌ سردار سپه‌ به‌ جنگ‌ با شیخ‌ خزعل‌ رفت‌ و پس‌ از دستگیری‌ او، به‌ فرماندهی‌ تیپ‌ مستقل‌ شمال‌ برگزیده‌ شد. سپس‌ ریاست‌ کل‌ امنیه‌ (ژاندارمری‌) مملکتی‌ را یافت‌ و از آن‌جا به‌ نظمیه‌ (شهربانی‌) منتقل‌ شد و به‌ ریاست‌ آن‌ رسید، اما مورد غضب‌ شاه‌ واقع‌ و زندانی شد. پس‌ از آزادی‌ رئیس ژاندارمری‌ کل‌ کشور و سپس‌ فرماندۀ لشکر اصفهان‌ شد‌ و به‌ مقام‌ سرلشکری‌ رسید. در ۱۳۲۲ش به‌ جرم‌ ارتباط‌ با آلمان‌ها بازداشت‌ شد و انگلیسی‌ها وی را به‌ فلسطین‌ تبعید کردند و بعد از دو سال،‌ به‌ ایران‌ بازگشت‌ و فرماندۀ‌ سپاه‌ جنوب‌ شد. در آبان ماه ۱۳۲۸ش، در دولت ساعد، به‌ ریاست‌ شهربانی‌ و سپس‌ در فروردین ۱۳۳۰ش در کابینۀ [[علاء، حسین (تهران ۱۲۶۱ـ۱۳۴۳ش)|حسین علاء]] به‌ وزارت‌ کشور دست‌ یافت‌. در دورۀ اول [[مجلس سنا]] عضویت داشت. در ۱۳۳۱ش، به‌ جرم‌ شرکت‌ در قتل‌ سرتیپ‌ افشار‌طوس،‌ رئیس‌ شهربانی‌ دولت‌ مصدق، تحت‌ تعقیب‌ قرار گرفت‌ و برای‌ دستگیری‌ او جایزه‌ تعیین‌ شد. وی‌ مجری [[کودتای 28 مرداد 1332|کودتای‌ امریکایی‌ ـ انگلیسی‌ ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش]] علیه‌ دولت‌ [[مصدق، محمد (۱۲۶۱ـ۱۳۴۵ش)|مصدق]] بود و پس‌ از کودتا درجۀ‌ سپهبدی‌ گرفت و به نخست‌وزیری‌ رسید. او روابط‌ سیاسی‌ با انگلستان‌ برقرار کرد و با کنسرسیوم‌ نفتی‌ قراردادی‌ منعقد کرد که زیان‌های‌ فراوانی‌ برای‌ ایران‌ دربرداشت‌. در فروردین ۱۳۳۴ش، شاه‌ او را وادار به‌ استعفا کرد و رئیس نمایندگی دائمی ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل متحد در ژنو شد و تا پایان‌ عمر در آن‌جا بود. پس‌ از مرگ‌ در امامزاده‌ عبدالله‌ تهران نزدیک شهرری، دفن‌ شد.</p>
}}[[پرونده: 23015600-1.jpg | بندانگشتی|فضل‌الله زاهدی]][[پرونده: 23015600-2.jpg | بندانگشتی|فضل‌الله زاهدی]]<p>سیاسـتمدار‌ و نظامی‌ دورۀ‌ [[پهلوی، سلسله (۱۳۰۴ـ۱۳۵۷ش)|پهلوی]]. در جوانی‌ وارد ارتش‌ شد و در ۱۲۹۳ش با درجۀ‌ ستوان‌ سومی‌ در تیپ‌ [[همدان، شهر|همدان]] مشغول‌ به‌کار گردید. رشادت‌های‌ او در جنگ‌ با جنگلیان‌، سبب‌ توجه‌ [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاخان‌]] به‌ او شد و در ۱۳۰۰ش درجۀ‌ سرتیپی‌ گرفت. در ۱۳۰۱ش در سرکوبی‌ [[سمیتقو، اسماعیل آقا ( ـ ۱۳۰۹ ش)|سمیتقو]] شرکت‌ کرد. در ۱۳۰۳ش همراهِ‌ رضاخان‌ سردار سپه‌ به‌ جنگ‌ با [[شیخ خزعل|شیخ‌ خزعل‌]] رفت‌ و پس‌ از دستگیری‌ او، به‌ فرماندهی‌ تیپ‌ مستقل‌ شمال‌ برگزیده‌ شد. سپس‌ ریاست‌ کل‌ امنیه‌ ([[ژاندارمری]]) مملکتی‌ را یافت‌ و از آن‌جا به‌ [[نظمیه|نظمیه‌]] (شهربانی‌) منتقل‌ شد و به‌ ریاست‌ آن‌ رسید، اما مورد غضب‌ شاه‌ واقع‌ و زندانی شد. پس‌ از آزادی‌ رئیس ژاندارمری‌ کل‌ کشور و سپس‌ فرماندۀ لشکر [[اصفهان، شهر|اصفهان‌]] شد‌ و به‌ مقام‌ سرلشکری‌ رسید. در ۱۳۲۲ش به‌ جرم‌ ارتباط‌ با آلمان‌ها بازداشت‌ شد و انگلیسی‌ها وی را به‌ [[فلسطین|فلسطین‌]] تبعید کردند و بعد از دو سال،‌ به‌ ایران‌ بازگشت‌ و فرماندۀ‌ سپاه‌ جنوب‌ شد. در آبان ماه ۱۳۲۸ش، در دولت ساعد، به‌ ریاست‌ شهربانی‌ و سپس‌ در فروردین ۱۳۳۰ش در کابینۀ [[علاء، حسین (تهران ۱۲۶۱ـ۱۳۴۳ش)|حسین علاء]] به‌ وزارت‌ کشور دست‌ یافت‌. در دورۀ اول [[مجلس سنا]] عضویت داشت. در ۱۳۳۱ش، به‌ جرم‌ شرکت‌ در قتل‌ سرتیپ‌ افشار‌طوس،‌ رئیس‌ شهربانی‌ دولت‌ [[مصدق، غلامحسین (تهران ۱۲۸۵ـ همان جا ۱۳۶۹ش)|مصدق]]، تحت‌ تعقیب‌ قرار گرفت‌ و برای‌ دستگیری‌ او جایزه‌ تعیین‌ شد. وی‌ مجری [[کودتای 28 مرداد 1332|کودتای‌ امریکایی‌ ـ انگلیسی‌ ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش]] علیه‌ دولت‌ مصدق بود و پس‌ از کودتا درجۀ‌ سپهبدی‌ گرفت و به نخست‌وزیری‌ رسید. او روابط‌ سیاسی‌ با [[انگلستان|انگلستان‌]] برقرار کرد و با کنسرسیوم‌ نفتی‌ قراردادی‌ منعقد کرد که زیان‌های‌ فراوانی‌ برای‌ ایران‌ دربرداشت‌. در فروردین ۱۳۳۴ش، شاه‌ او را وادار به‌ استعفا کرد و رئیس نمایندگی دائمی ایران در دفتر اروپایی [[سازمان ملل متحد]] در [[ژنو]] شد و تا پایان‌ عمر در آن‌جا بود. پس‌ از مرگ‌ در امامزاده‌ عبدالله‌ تهران نزدیک شهر [[ری، شهر|ری]]، دفن‌ شد.</p>
<br><!--23015600-->
<br><!--23015600-->
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:دورۀ پهلوی]]
[[رده:دورۀ پهلوی]]

نسخهٔ ‏۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۱۳

زاهِدی‌، فضل‌الله (همدان ۱۲۷۲ـ ژنو ۱۳۴۲ش)

فضل الله زاهدی
زادروز همدان ۱۲۷۲ش
درگذشت  ژنو ۱۳۴۲ش
ملیت ایرانی
شغل و تخصص اصلی نظامی و دولتمرد
گروه مقاله تاریخ ایران
فضل‌الله زاهدی
فضل‌الله زاهدی

سیاسـتمدار‌ و نظامی‌ دورۀ‌ پهلوی. در جوانی‌ وارد ارتش‌ شد و در ۱۲۹۳ش با درجۀ‌ ستوان‌ سومی‌ در تیپ‌ همدان مشغول‌ به‌کار گردید. رشادت‌های‌ او در جنگ‌ با جنگلیان‌، سبب‌ توجه‌ رضاخان‌ به‌ او شد و در ۱۳۰۰ش درجۀ‌ سرتیپی‌ گرفت. در ۱۳۰۱ش در سرکوبی‌ سمیتقو شرکت‌ کرد. در ۱۳۰۳ش همراهِ‌ رضاخان‌ سردار سپه‌ به‌ جنگ‌ با شیخ‌ خزعل‌ رفت‌ و پس‌ از دستگیری‌ او، به‌ فرماندهی‌ تیپ‌ مستقل‌ شمال‌ برگزیده‌ شد. سپس‌ ریاست‌ کل‌ امنیه‌ (ژاندارمری) مملکتی‌ را یافت‌ و از آن‌جا به‌ نظمیه‌ (شهربانی‌) منتقل‌ شد و به‌ ریاست‌ آن‌ رسید، اما مورد غضب‌ شاه‌ واقع‌ و زندانی شد. پس‌ از آزادی‌ رئیس ژاندارمری‌ کل‌ کشور و سپس‌ فرماندۀ لشکر اصفهان‌ شد‌ و به‌ مقام‌ سرلشکری‌ رسید. در ۱۳۲۲ش به‌ جرم‌ ارتباط‌ با آلمان‌ها بازداشت‌ شد و انگلیسی‌ها وی را به‌ فلسطین‌ تبعید کردند و بعد از دو سال،‌ به‌ ایران‌ بازگشت‌ و فرماندۀ‌ سپاه‌ جنوب‌ شد. در آبان ماه ۱۳۲۸ش، در دولت ساعد، به‌ ریاست‌ شهربانی‌ و سپس‌ در فروردین ۱۳۳۰ش در کابینۀ حسین علاء به‌ وزارت‌ کشور دست‌ یافت‌. در دورۀ اول مجلس سنا عضویت داشت. در ۱۳۳۱ش، به‌ جرم‌ شرکت‌ در قتل‌ سرتیپ‌ افشار‌طوس،‌ رئیس‌ شهربانی‌ دولت‌ مصدق، تحت‌ تعقیب‌ قرار گرفت‌ و برای‌ دستگیری‌ او جایزه‌ تعیین‌ شد. وی‌ مجری کودتای‌ امریکایی‌ ـ انگلیسی‌ ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش علیه‌ دولت‌ مصدق بود و پس‌ از کودتا درجۀ‌ سپهبدی‌ گرفت و به نخست‌وزیری‌ رسید. او روابط‌ سیاسی‌ با انگلستان‌ برقرار کرد و با کنسرسیوم‌ نفتی‌ قراردادی‌ منعقد کرد که زیان‌های‌ فراوانی‌ برای‌ ایران‌ دربرداشت‌. در فروردین ۱۳۳۴ش، شاه‌ او را وادار به‌ استعفا کرد و رئیس نمایندگی دائمی ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل متحد در ژنو شد و تا پایان‌ عمر در آن‌جا بود. پس‌ از مرگ‌ در امامزاده‌ عبدالله‌ تهران نزدیک شهر ری، دفن‌ شد.