کوردووا، شهر: تفاوت میان نسخه‌ها

(به عربی: قُرطُبه) مرکز [[کوردووا، استان|استان کوردووا]] در ایالت [[اندلس]]<ref>Andalusia</ref>، جنوب [[اسپانیا]]<ref>Spain</ref>، بر ساحل [[گوادالکیویر|رود گوادالکیویر]]<ref>River Guadalquivir</ref>، با 325,708 نفر جمعیت (۲۰۱۸) و 1,253 کیلومتر مربع مساحت. در ارتفاع ۱۰۶ متری از سطح دریا قرار دارد. از مهم‌ترین شهرهای اسپانیا و مرکز مبادلات تجاری به‌ویژه [[زیتون]] و مرکبات نواحی اطراف و دارای صنایع متعدد سبک و سنگین است. کالاهای چرمی و مسی نیز تولید می‌کند. در عهد باستان در دوران فینیقی‌ها<ref>Phoenicia</ref> و [[کارتاژ]]<ref>Carthage</ref>ی‌ها اهمیت داشت. در ۱۵۲پ‌م به‌تصرف [[روم، تاریخ باستان|روم]] درآمد و مهاجران رومی در آن‌جا سکنی گزیدند. در دهۀ دوم قرن ۵م به‌دست واندال‌ها<ref>Vandals</ref> ویران شد. در ۵۵۴م، بیزانسی‌<ref>Byzantine</ref>ها بر آن مسلط شدند. در ۵۷۱م به تسخیر [[ویزیگوت ها|ویزیگوت‌ها]]<ref>Visigoths</ref> درآمد. در ۹۲ق/۷۱۱م، مُغَیث‌الرومی، از سرداران [[طارق بن زیاد]]<ref>Tariq ibn Ziyad</ref>، آن را فتح کرد. در ۱۳۳ق، اولین مسجد جامع مغرب‌زمین در محل کلیسای سان‌ ویسنته، که خود جای معبد رومی را گرفته بود، بنا شد. در ۱۴۸ق عبدالرحمان بن معاویه<ref>Abd al-Rahman ibn Mu’awiya</ref>، که از کشتار امویان در [[سوریه]]<ref>Syria</ref> جان به‌در برده بود، بر کوردووا مسلط و رونق این شهر از همان زمان آغاز شد و در تمام دورۀ حکومت اموی اندلس ادامه یافت. این شهر در غرب اسلامی همان شکوه و منزلتی را یافت که دمشق و بغداد در شرق داشتند. [[عبدالرحمان سوم (۲۷۷ـ۳۵۰ق)|عبدالرحمان سوم]]<ref>Abd al-Rahman III</ref> (۳۰۰ـ۳۵۰) برجسته‌ترین فرمانروای عرب در اسپانیا، مسجد مزبور را که در زلزلۀ ۸۸۰م سخت آسیب دیده بود بازسازی و کاخ‌ها و بناهای مدینةالزهرا<ref>Madinat al-Zahra</ref> را در دامنۀ [[سیرا نوادا (اسپانیا)|سیرا نوادا]]<ref>Sierra Nevada</ref> برای همسر خود احداث کرد. بعد از زوال امویان اندلس، عبّادیان اشبیلیه ([[سویل، شهر|سویل]])<ref>Seville</ref> در ۱۰۷۰، [[مرابطون]]<ref>Almoravid</ref> در ۱۰۹۱، و [[موحدون]]<ref>Almohads</ref> در ۱۱۴۸ بر قرطبه حکم راندند. در ۱۲۳۶م، [[فردیناند سوم (۱۱۹۹م ـ۱۲۵۲م)|فردیناند سوم کاستیلی]]<ref>Ferdinand III of Castile</ref> بر این شهر مسلط شد. مسجد جامع منحصربه‌فرد آن به کلیسا مبدل شد، اما نام آن نزد مردم همچنان به‌صورت مِسْکیتا<ref>Mezquita</ref> (مسجد) باقی ماند. در جنگ‌های ناپلئونی فرانسویان شهر را غارت کردند (۱۸۰۸م). در حفاری‌های ۱۹۲۳ بقایای مدینةالزهرا از زیر خاک بیرون آورده شد و اکنون از یادماندهای ملی شمرده می‌شود. قرطبه به مدت ۲۵۰ سال یکی از مهم‌ترین مراکز علم و فکر و اندیشه در جهان بود. بزرگانی چون [[ابن حزم ، علی (قرطبه ۳۸۴ـ لبله ۴۵۶ق)|ابن حزم]]<ref>Ibn Hazm</ref> (وفات ۴۵۶ق/۱۰۶۴م)، [[ابن رشد، ابوالولید محمد (قرطبه ۵۲۰ـ مراکش ۵۹۵ق)|ابن رشد]]<ref>Averroes</ref> (وفات ۵۹۵ق/۱۱۹۸)، و [[ابن میمون]]<ref>Maimonides</ref> (وفات ۶۰۱ق/۱۲۰۴م) از این شهر برخاستند.<br/> <!--35349300-->