آنکارا
آنکارا (Ankara)
| آنکارا | |
|---|---|
| کشور | ترکیه |
| نام لاتین | Ankara |
| جمعیت | 5,803,482 نفر (2023م) |
| موقعیت | شمال دشت آناتولی |
| ارتفاع از سطح دریا | ۹۷۵ متر |
| تولیدات و صنایع مهم | سیمان‌سازی، پارچه‌بافی، تولید کالاهای چرمی و صنایع نظامی |
| برخی بناهای مهم | کاخ ریاست جمهوری، مجمع بزرگ ملی ترکیه، آرامگاه آتاتورک و عصمت اینونو، بقایای گرمابه‌های رومی و مسجد قوجاتپه |
(یا: آنقوره[۱]) پایتخت جمهوری ترکیه، در شمال دشت آناتولی[۲]، با 5,803,482 نفر جمعیت (2023م). ۹۷۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. رشته‌کوه‌هایی از سه سمت آن را در میان گرفته‌اند و از همین‌رو، جغرافی‌نویسان اسلامی این شهر را ذات‌السلاسل خوانده‌اند. مرتفع‌ترین قلۀ این کوه‌ها آلما داغی است و ۱,۸۶۲ متر ارتفاع دارد. زمستان‌های آنکارا سرد و طولانی است. این شهر پس از استانبول بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهر و مهم‌ترین مرکز صنایع ترکیه، ازجمله صنایع نظامی، است. صنایع آن عبارت‌اند از سیمان‌سازی، پارچه‌بافی، و تولید کالاهای چرمی. نخ و پارچه‌ای که از پشم بز آنقوره تافته و بافته می‌شود، شهرت جهانی دارد. آنکارا در ۱۳۴۲ق/۱۹۲۳م به جای استانبول، که در اشغال متفقین[۳] بود، پایتخت اعلام شد. آنکارا مرکز مهم آموزشی ترکیه است. کاخ ریاست جمهوری، مجمع بزرگ ملی[۴] ترکیه، چندین موزه، آرامگاه آتاتورک[۵]، و جانشین او عصمت اینونو[۶]، بقایای گرمابه‌های رومی، و بزرگ‌ترین مسجد ترکیه، قوجاتپه[۷]، در آنکارا قرار دارند. چندین دانشگاه نیز دارد. آنکارا خاستگاه تمدن حتی‌ها و نام آن در آن زمان انکورا بوده است. فریگیان، کیمریان[۸]، لیدیایی‌ها، ایرانیان، و سلوکیان[۹] بر این شهر فرمان رانده‌اند. مهرداد ششم (ح ۱۳۲ـ۶۳پم)، پادشاه پونتوس[۱۰]، در ۹۰پم بر آنکارا دست یافت. وی در ۶۲پم از پومپیوس شکست خورد و بخش غربی پونتوس جزء امپراتوری روم شد. پطرس قدیس در ۵۱م از آنکارا دیدن کرد و نامۀ مشهور او به غلاطیان[۱۱] (گا لات‌ها) خطاب به مسیحیان همین شهر است. خسروپرویز ساسانی در ۶۲۰م مدتی آنکارا را در تصرف داشت. در ۱۹۱ق/۸۰۶م، هارون‌الرشید آن را فتح کرد. پس از جنگ ملازگرد، سلجوقیان آن را تصرف کردند و در زمان مراد عثمانی اول به قلمرو عثمانی منضم شد. نبرد امیرتیمور با ایلدرم بایزید اول (۸۰۴ق/۱۴۰۱م) در حوالی آنکارا اتفاق افتاد. این جنگ به پیروزی تیمور انجامید. آثار باستانی آنکارا از دوران نوسنگی و عصر حتی‌ها تا دوران اسلامی، عهد سلجوقیان و عثمانیان، پیوستگی و استمرار تاریخ و اختلاط فرهنگ‌ها و تمدن‌ها را نشان می‌دهد.