ایرلند شمالی
ایرلند شمالی (Northern Ireland)
| ایرلند شمالی | |
|---|---|
| کشور | انگلستان |
| نام فارسی | ایرلند شمالی |
| نام لاتین | Northern Ireland |
| شهر ها و آبادی های مهم | انتریم، داون، آرما، فِرْمَنِه، تیرون، و لاندِن‌دری، بلفاست |
| جمعیت | ۱,۷۰۲,۶۰۰ نفر |
| موقعیت | شمال شرقی جزیرۀ ایرلند |
| مساحت | 14,160 |
از تقسیمات اداری انگلستان، در شمال شرقی جزیرۀ ایرلند[۱]، با ۱۴,۱۶۰ کیلومتر مربع مساحت و ۱,۷۰۲,۶۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). بخش‌های (کاونتی‌های) آن عبارت‌اند از انتریم[۲]، داون[۳]، آرما[۴]، فِرْمَنِه[۵]، تیرون[۶]، و لاندِن‌دری[۷]. بلفاست[۸] مرکز آن است. ایرلند شمالی حدود ۱۷ درصد از خاک جزیرۀ ایرلند را شامل می‌شود و حدود ۳۱ درصد از جمعیت جزیرۀ مزبور را در خود جا داده است. ازجمله صنایع آن است: تولید جو و سیب‌زمینی، پرورش دام، نسّاجی، کشتی‌سازی، و گردشگری. تا قرن ۱۷، مهاجران پروتستان انگلیسی، ساکنان کاتولیک منطقه را مطیع خود کردند. سراسر ایرلند تا ۱۹۲۰ بخشی از بریتانیای کبیر بود تا این‌که در آن سال جزیرۀ مزبور به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شد. از ۳۲ کاونتی ایرلند، شش کاونتی مجموعاً به یکی از بخش‌های انگلستان تبدیل شدند (ایرلند شمالی) و ۲۶ کاونتی باقی‌مانده در ۱۹۲۲ ایرلند آزاد را تشکیل دادند که بعدها به جمهوری ایرلند[۹] موسوم شد. از آن زمان به‌بعد، اکثر اقلیت کاتولیک ایرلند شمالی خود را ایرلندی و اکثر جمعیت پروتستان آن خود را انگلیسی می‌دانند. کاتولیک‌های خواهان الحاق با جمهوری ایرلند را جمهوری‌خواه یا ملّی‌گرا و پروتستان‌های خواهان باقی‌ماندن در انگلستان را وحدت‌گرا یا طرفدار اتحاد می‌خوانند. از ۱۹۲۱ تا ۱۹۲۷ ایرلند شمالی با یک مجلس مستقل ادارۀ امور داخلی خود را برعهده داشت. پروتستان‌ها اکثریت نمایندگان مجلس را تشکیل می‌دادند و همین امر موجب نارضایتی کاتولیک‌ها شد. ایرلند شمالی از اواخر دهۀ ۱۹۶۰ تا اواسط دهۀ ۱۹۹۰ شاهد درگیری‌های خشونت‌آمیز بین دو گروه مزبور بوده است. در ۱۹۷۲ انگلستان مستقیماً ادارۀ امور ایرلند شمالی را برعهده گرفت. در مارس ۱۹۷۳، مردم ایرلند شمالی در یک همه‌پرسی شرکت کردند و حدود ۶۰ درصد از آنان به ابقای ایرلند شمالی در انگلستان رأی موافق دادند. در همه‌پرسی ۱۹۹۸، مردم جمهوری ایرلند با ۹۵ درصد آرا به هرگونه ادعای این کشور بر ایرلند شمالی خاتمه دادند و دولت انگلستان نیز پذیرفت که ایرلند شمالی نیز مانند ویلز و اسکاتلند از یک مجلس قانون‌گذاری مستقل برخوردار شود. پروتستان‌ها، ایرلند شمالی را آلستر می‌نامند، اما کاتولیک‌ها به‌ندرت این واژه را به‌کار می‌برند. اکثر کاتولیک‌ها آلستر را فقط برای اشاره به همان استان تاریخی ایرلند به‌کار می‌بردند.