فرمان آرا، بهمن (اصفهان ۱۳۲۰): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
بهمن فرمان‌آرا (اصفهان 3 بهمن ۱۳۲۰ش- )<br> | بهمن فرمان‌آرا (اصفهان 3 بهمن ۱۳۲۰ش- ) Bahman Farmanara<br> | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
|عنوان = بهمن | |عنوان = بهمن فرمان‌آرا | ||
|نام = | |نام = | ||
|نام دیگر= | |نام دیگر= | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
|ملیت=ایرانی | |ملیت=ایرانی | ||
|محل زندگی= | |محل زندگی= | ||
|تحصیلات و محل تحصیل=مدرسۀ موسیقی و هنرهای دراماتیک لندن | |تحصیلات و محل تحصیل=مدرسۀ موسیقی و هنرهای دراماتیک لندن- دانشگاه کالیفرنیای جنوبی | ||
| شغل و تخصص اصلی = | | شغل و تخصص اصلی =کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کنندۀ سینما | ||
|شغل و تخصص های دیگر= | |شغل و تخصص های دیگر= | ||
|سبک = | |سبک = | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}}[[پرونده:33081900- 2.jpg|جایگزین=بهمن فرمان‌آرا|بندانگشتی|بهمن فرمان‌آرا]] | }}[[پرونده:33081900- 2.jpg|جایگزین=بهمن فرمان‌آرا|بندانگشتی|بهمن فرمان‌آرا]]کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کنندۀ سینمای ایران. در مدرسۀ موسیقی'''' و هنرهای دراماتیک لندن درس خواند (۱۳۳۶ـ۱۳۳۷)، و در [[دانشگاه کالیفرنیا|دانشگاه کالیفرنیای جنوبی]] در رشتۀ سینما ادامۀ تحصیل داد (۱۳۳۸ـ۱۳۴۵). پس از بازگشت از [[امریکا، ایالات متحده|امریکا]] به عنوان کارشناس برنامه‌های سینمایی به استخدام تلویزیون ملی ایران درآمد. | ||
فعالیت | فعالیت فیلمسازی را از سال 1350 با ساخت دو فیلم کوتاه و در سال بعد با ساخت کمدی سبک ''خانۀ قمرخانم'' که بازسازی سریال پربیننده‌ای به همین نام بود آغاز کرد. فیلم‌های فرمان‌آرا، حتی در زمینۀ تاریخی، به مسائل اجتماعی و مشکلات روزمره گرایش دارند. دو فیلم بعدی او براساس داستان‌های [[گلشیری، هوشنگ (اصفهان ۱۳۱۶ـ تهران ۱۳۷۹ش)|هوشنگ گلشیری]] (با همکاری خود او در نوشتن فیلمنامه) ساخته شده است: ''[[شازده احتجاب|شازده احتجاب]]'' (۱۳۵۳) که در آن پیچیدگی روابط انسانی در یک زمینۀ تاریخی را نشان می‌دهد، و ''سایه‌های بلند باد'' (۱۳۵۷) که به خرافات، ترس، و هراس از ناشناخته‌های طبیعت می‌پردازد. هردو فیلم از بهترین نمونه‌های اقتباس از ادبیات فارسی در سینمای ایران شناخته می‌شوند. در فاصلۀ ساخت این دو فیلم (1353 تا 1357) فرمان‌آرا برای مدیریت شرکت تازه‌تاسیس «گسترش صنایع سینمایی ایران» انتخاب شد و حاصل کار او تهیه و تولید تعدادی از مهم‌ترین محصولات دهۀ 1350 در طیف‌های مختلف است؛ از جمله می‌توان به [[گزارش (فیلم)|گزارش]]، شطرنج باد، [[دایره مینا (فیلم)|دایره مینا]]، [[کلاغ (فیلم 1356)|کلاغ]]، [[ملکوت (فیلم)|ملکوت]] و در امتداد شب اشاره کرد که همه فیلم‌های مهم و بحث‌برانگیزی به‌حساب می‌آمدند. بدین ترتیب فرمان‌آرا علاوه بر این که خود به عنوان یکی از کارگردانان جریان‌ساز [[موج نو سینمای ایران|موج نوی سینمای ایران]] شناخته می‌شود، در آن سال‌ها با تهیه‌کنندگی نخستین آثار [[اصلانی، محمدرضا (رشت ۱۳۲۲ش)|محمدرضا اصلانی]]، [[هریتاش، خسرو (تهران ۱۳۱۱ـ۱۳۵۹ش)|خسرو هریتاش]]، [[بیضایی ، بهرام (تهران ۱۳۱۷ش)|بهرام بیضایی]]، [[کیارستمی ، عباس (تهران ۱۳۱۹)|عباس کیارستمی]] و [[مهرجویی، داریوش (تهران ۱۳۱8ش)|داریوش مهرجویی]] از حامیان مهم این جریان بوده است. | ||
فرمان‌آرا در پایان دهۀ ۱۳۶۰ به ایران بازگشت و پس از دورۀ طولانی | فرمان‌آرا از سال ۱۳۵۹ به کانادا مهاجرت کرد و مدیرعامل شرکت سیرکل ونکوور شد. سپس به لس آنجلس رفت و در تولید فیلم‌های فیلمسازانی چون [[نیومن، پل (۱۹۲۵ـ۲۰۰۸)|پل نیومن]] (''باغ وحش شیشه‌ای'' )، [[شلزینگر، جان (۱۹۲۶ـ ۲۰۰۳)|جان شلزینجر]] (''مادام سوزاتسکا'')، [[استون، اولیور (۱۹۴۶)|الیور استون]] (''رادیو حرف'')، دنیس آرکند<ref>Denys Arcand</ref> (''سقوط امپراتوری آمریکا'')، [[اسکورسیزی، مارتین (۱۹۴۲)|مارتین اسکورسیزی]] (''آخرین وسوسۀ مسیح'')، [[آیوری، جیمز (۱۹۲۸)|جیمز آیوری]] (''خانم و آقای بریج'') و [[فریرز، استیون (۱۹۳۱)|استیون فریرز]] (''تردستان'') همکاری کرد. فرمان‌آرا در پایان دهۀ ۱۳۶۰ به ایران بازگشت و پس از دورۀ طولانی فیلمنامهنویسی که هیچ‌کدام ساخته نشد، در سال ۱۳۷۸ فیلمسازی را دوباره شروع کرد و نهایتاً در همان سال فیلم موفق ''بوی کافور، عطر یاس'' را عرضه کرد. | ||
'''برخی از جوایز و افتخارات''' | '''برخی از جوایز و افتخارات''' | ||
بز بال‌دار بهترین فیلم (برای فیلم ''شازده احتجاب'') از سومین دورۀ جشنواره جهانی فیلم تهران (۱۳۵۳) | * بز بال‌دار بهترین فیلم (برای فیلم ''شازده احتجاب'') از سومین دورۀ جشنواره جهانی فیلم تهران (۱۳۵۳) | ||
* سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی (برای فیلم ''بوی کافور، عطر یاس'') از هجدهمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۷۸) | |||
* دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم و فیلم منتخب تماشاگران (برای فیلم ''خانه‌ای روی آب'') از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر (1380) | |||
* تندیس زرین بهترین کارگردانی (برای فیلم ''خاک آشنا'') از دوازدهمین دوره جشن خانه سینما (1387) | |||
| خط ۴۶: | خط ۴۸: | ||
*''[[خانه قمرخانم (فیلم سینمایی)|خانۀ قمرخانم]]'' (۱۳۵۱) | *''[[خانه قمرخانم (فیلم سینمایی)|خانۀ قمرخانم]]'' (۱۳۵۱) | ||
*''[[شازده احتجاب (فیلم سینمایی)|شازده احتجاب]]'' (۱۳۵۳) | *''[[شازده احتجاب (فیلم سینمایی)|شازده احتجاب]]'' (۱۳۵۳) | ||
*''سایه‌های بلند باد'' (۱۳۵۷) | *''[[سایه‌های بلند باد (فیلم سینمایی)|سایه‌های بلند باد]]'' (۱۳۵۷) | ||
*''بوی کافور، عطر یاس'' (۱۳۷۸) | *''[[بوی کافور، عطر یاس (فیلم)|بوی کافور، عطر یاس]]'' (۱۳۷۸) | ||
*''[[خانه ای روی آب|خانه‌ای روی آب]]'' (۱۳۸۰) | *''[[خانه ای روی آب|خانه‌ای روی آب]]'' (۱۳۸۰) | ||
*''یک بوس کوچولو'' (۱۳۸۴) | *''[[یک بوس کوچولو (فیلم سینمایی)|یک بوس کوچولو]]'' (۱۳۸۴) | ||
*''خاک آشنا'' (۱۳۸۶) | *''[[خاک آشنا (فیلم سینمایی)|خاک آشنا]]'' (۱۳۸۶) | ||
*''دلم می‌خواد'' (۱۳۹۳) | *''[[دلم می‌خواد (فیلم)|دلم می‌خواد]]'' (۱۳۹۳) | ||
*''حکایت دریا'' (۱۳۹۵)<!--33081900--> | *''[[حکایت دریا (فیلم سینمایی)|حکایت دریا]]'' (۱۳۹۵) | ||
----<!--33081900--> | |||
[[رده:سینما]] | [[رده:سینما]] | ||
[[رده:ایران - اشخاص (سایر عوامل)]] | [[رده:ایران - اشخاص (سایر عوامل)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۱۷
بهمن فرمان‌آرا (اصفهان 3 بهمن ۱۳۲۰ش- ) Bahman Farmanara
| بهمن فرمان‌آرا | |
|---|---|
| زادروز |
اصفهان 3 بهمن ۱۳۲۰ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | مدرسۀ موسیقی و هنرهای دراماتیک لندن- دانشگاه کالیفرنیای جنوبی |
| شغل و تخصص اصلی | کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کنندۀ سینما |
| آثار | شازده احتجاب (1353)؛ سایه‌های بلند باد (1357)؛ بوی کافور، عطر یاس (1378)؛ خانه‌ای روی آب (1380) |
| گروه مقاله | سینما |
| جوایز و افتخارات | بز بال‌دار بهترین فیلم (برای فیلم شازده احتجاب) از سومین دورۀ جشنواره جهانی فیلم تهران (۱۳۵۳)؛ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی (برای فیلم بوی کافور، عطر یاس) از هجدهمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۷۸)؛ دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم و فیلم منتخب تماشاگران (برای فیلم خانه‌ای روی آب) از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر (1380) |
کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کنندۀ سینمای ایران. در مدرسۀ موسیقی و هنرهای دراماتیک لندن درس خواند (۱۳۳۶ـ۱۳۳۷)، و در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در رشتۀ سینما ادامۀ تحصیل داد (۱۳۳۸ـ۱۳۴۵). پس از بازگشت از امریکا به عنوان کارشناس برنامه‌های سینمایی به استخدام تلویزیون ملی ایران درآمد.
فعالیت فیلمسازی را از سال 1350 با ساخت دو فیلم کوتاه و در سال بعد با ساخت کمدی سبک خانۀ قمرخانم که بازسازی سریال پربیننده‌ای به همین نام بود آغاز کرد. فیلم‌های فرمان‌آرا، حتی در زمینۀ تاریخی، به مسائل اجتماعی و مشکلات روزمره گرایش دارند. دو فیلم بعدی او براساس داستان‌های هوشنگ گلشیری (با همکاری خود او در نوشتن فیلمنامه) ساخته شده است: شازده احتجاب (۱۳۵۳) که در آن پیچیدگی روابط انسانی در یک زمینۀ تاریخی را نشان می‌دهد، و سایه‌های بلند باد (۱۳۵۷) که به خرافات، ترس، و هراس از ناشناخته‌های طبیعت می‌پردازد. هردو فیلم از بهترین نمونه‌های اقتباس از ادبیات فارسی در سینمای ایران شناخته می‌شوند. در فاصلۀ ساخت این دو فیلم (1353 تا 1357) فرمان‌آرا برای مدیریت شرکت تازه‌تاسیس «گسترش صنایع سینمایی ایران» انتخاب شد و حاصل کار او تهیه و تولید تعدادی از مهم‌ترین محصولات دهۀ 1350 در طیف‌های مختلف است؛ از جمله می‌توان به گزارش، شطرنج باد، دایره مینا، کلاغ، ملکوت و در امتداد شب اشاره کرد که همه فیلم‌های مهم و بحث‌برانگیزی به‌حساب می‌آمدند. بدین ترتیب فرمان‌آرا علاوه بر این که خود به عنوان یکی از کارگردانان جریان‌ساز موج نوی سینمای ایران شناخته می‌شود، در آن سال‌ها با تهیه‌کنندگی نخستین آثار محمدرضا اصلانی، خسرو هریتاش، بهرام بیضایی، عباس کیارستمی و داریوش مهرجویی از حامیان مهم این جریان بوده است.
فرمان‌آرا از سال ۱۳۵۹ به کانادا مهاجرت کرد و مدیرعامل شرکت سیرکل ونکوور شد. سپس به لس آنجلس رفت و در تولید فیلم‌های فیلمسازانی چون پل نیومن (باغ وحش شیشه‌ای )، جان شلزینجر (مادام سوزاتسکا)، الیور استون (رادیو حرف)، دنیس آرکند[۱] (سقوط امپراتوری آمریکا)، مارتین اسکورسیزی (آخرین وسوسۀ مسیح)، جیمز آیوری (خانم و آقای بریج) و استیون فریرز (تردستان) همکاری کرد. فرمان‌آرا در پایان دهۀ ۱۳۶۰ به ایران بازگشت و پس از دورۀ طولانی فیلمنامهنویسی که هیچ‌کدام ساخته نشد، در سال ۱۳۷۸ فیلمسازی را دوباره شروع کرد و نهایتاً در همان سال فیلم موفق بوی کافور، عطر یاس را عرضه کرد.
برخی از جوایز و افتخارات
- بز بال‌دار بهترین فیلم (برای فیلم شازده احتجاب) از سومین دورۀ جشنواره جهانی فیلم تهران (۱۳۵۳)
- سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی (برای فیلم بوی کافور، عطر یاس) از هجدهمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۷۸)
- دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم و فیلم منتخب تماشاگران (برای فیلم خانه‌ای روی آب) از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر (1380)
- تندیس زرین بهترین کارگردانی (برای فیلم خاک آشنا) از دوازدهمین دوره جشن خانه سینما (1387)
فهرست آثار سینمایی (کارگردانی)
- خانۀ قمرخانم (۱۳۵۱)
- شازده احتجاب (۱۳۵۳)
- سایه‌های بلند باد (۱۳۵۷)
- بوی کافور، عطر یاس (۱۳۷۸)
- خانه‌ای روی آب (۱۳۸۰)
- یک بوس کوچولو (۱۳۸۴)
- خاک آشنا (۱۳۸۶)
- دلم می‌خواد (۱۳۹۳)
- حکایت دریا (۱۳۹۵)
- ↑ Denys Arcand